Chorzów przygotowuje się na zmiany klimatyczne. Zagrożenia z tym związane i możliwości adaptacyjne opisano w dokumencie „Plan adaptacji miasta Chorzów do zmian klimatu do roku 2030”, przyjętym przez chorzowską Radę Miasta.
Główne zagrożenia klimatyczne związane z wysokimi temperaturami i intensywnymi opadami
Główne zagrożenia klimatyczne dla Chorzowa, na które wskazują eksperci, związane są z wysokimi temperaturami i intensywnymi opadami. Wskazano dziesięć niebezpieczeństw dla mieszkańców i miejskiej infrastruktury:
- wzrost maksymalnego opadu miesięcznego i dobowego
- wzrost liczby ulew i deszczy nawalnych w ciągu roku
- wzrost temperatury maksymalnej powietrza
- wzrost liczby fal upałów i dni upalnych
- wzrost długotrwałych okresów bezopadowych w połączeniu z temperaturą maksymalną powyżej 25°C
- wzrost maksymalnej rocznej prędkości porywów wiatru
- wzrost liczby dni z burzą
- występowanie lokalnych, nagłych powodzi miejskich powodujących zalanie lub podtopienie terenu w wyniku wystąpienia silnego, krótkotrwałego opadu deszczu o dużej wydajności
- wzrost stężeń zanieczyszczeń powietrza oraz częstości występowania smogu
- intensyfikacja zjawiska miejskiej wyspy ciepła (MWC).
Jak podkreślają eksperci w planie adaptacji zjawiska te stanowią poważne zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania miasta oraz zdrowia i życia jego mieszkańców.
Zmiany klimatu stanowią największe zagrożenie dla zdrowia publicznego
Według ekspertów do najbardziej wrażliwych na zmiany klimatyczne sektorów czy obszarów miasta należą: gospodarka wodna, tereny zabudowy mieszkaniowej o dużej intensywności, transport i zdrowie publiczne/grupy wrażliwe.
Największą podatność na zmiany klimatu w Chorzowie stwierdzono w sektorze zdrowie publiczne/grupy wrażliwe dla całej populacji, w tym dla grup wrażliwych: osoby powyżej 65. roku życia i dzieci poniżej 5. roku życia. Zagrożeniem dla nich będą wysokie temperatury powietrza, fale upałów, fale zimna czy koncentracja zanieczyszczeń powietrza i smog. Te same zjawiska stanowią także zagrożenie w sektorze intensywnej zabudowy mieszkaniowej. Podatność sektora transportu oceniono na poziomie średnim na zjawiska takie jak deszcze nawalne czy ekstremalne opady śniegu, a niskim jeżeli chodzi o ekstremalne temperatury. Sektor gospodarka wodna w Chorzowie cechuje się średnią podatnością na deszcze nawalne, niedobory wody czy powodzie nagłe oraz w niskim stopniu na zjawiska związane z ekstremalnymi temperaturami, koncentracją zanieczyszczeń i smogiem, a także silnym i bardzo silnym wiatrem, w tym w czasie burz.
Plan adaptacji Chorzowa do zmian klimatycznych
Zgodnie z wizją adaptacji miasta do zmian klimatu, przedstawioną w przyjętym przez radnych dokumencie, do roku 2030 Chorzów będzie gotowy na wyzwania wynikające ze zmian klimatu. Miasto, zgodnie z przyjętymi założeniami, ma posiadać wysoką odporność i chronić swój kapitał przyrodniczy i zapewniającym bezpieczeństwo mieszkańców. Ma to osiągnąć poprzez:
- zwiększenie odporności miasta na występowanie deszczy nawalnych
- zwiększenie odporności miasta na występowanie powodzi nagłych/miejskich
- zwiększenie odporności miasta na występowanie wyższych temperatur maksymalnych,
- zwiększenie odporności miasta na występowanie okresów bezopadowych z wysoką temperaturą
- Zwiększenie odporności miasta na występowanie fal upałów
- zwiększenie odporności miasta na występowanie fal zimna
- zwiększenie odporności miasta na występowanie zjawiska "miejska wyspa ciepła"
- zwiększenie odporności miasta na występowanie przekroczeń norm stężeń zanieczyszczeń powietrza
- zwiększenie odporności miasta na występowanie smogu
- zwiększenie odporności miasta na występowanie silnego i bardzo silnego wiatru
- zwiększenie odporności miasta na występowanie burz (w tym burz z gradem)
Plan adaptacyjny ma być wdrażany przez poszczególne wydziały Urzędu Miasta Chorzów, oraz instytucje działające na terenie miasta. Mają w tym wziąć udział także mieszkańcy Chorzowa i organizacje społeczne. Szacunkowy koszt wdrożenia takiego planu to blisko 570 mln złotych.
Szanse Chorzowa wynikające ze zmian klimatu
W dokumencie przyjętym przez chorzowską Radę Miasta wskazano także szanse dla Chorzowa, które wynikają ze zmian klimatu. Czytamy tam, że wyższe temperatury i łagodniejsze zimy mogą generować szanse dla mieszkańców miasta poprzez:
- wydłużenie sezonu sportowo-rekreacyjnego
- popularyzację i rozwój turystyki rowerowej w mieście
- wydłużenie okresu wegetacyjnego roślin oraz wzbogacanie różnorodności biologicznej
- stworzenie warunków dla rozwoju upraw roślin ciepłolubnych
- wydłużenie sezonu remontowo-budowlanego
- wzrost zysków płynących z turystyki
- dalszy rozwój fotowoltaiki i produkcja energii z czystych źródeł
Wskazano także, iż mniejsza liczba dni z temperaturą przejściową oraz opadami śniegu ograniczy remonty nawierzchni drogowej po sezonie zimowym, a ponadto może korzystnie wpłynąć na zmniejszenie zachorowań na grypę.
